آیت‌الله سیداحمد خاتمی در گفت‌وگو با حج:
حج، وحدت مسلمانان را مهندسی می‌کند
آیت‌الله خاتمی در تبیین نقش مناسک حج در ایجاد وحدت بین مسلمان گفت: در اسلام سه اجتماع داریم، یک اجتماع روزانه است که به شکل نماز جماعت است و دیگری اجتماع هفتگی است که به شکل نماز جمعه است و دیگری اجتماع سالیانه که در قالب حج است و این مناسک حج وحدت مسلمانان را مهندسی می‌کند.
آيت‌الله سيداحمد خاتمي در گفت‌وگوبا خبرنگار پايگاه اطلاع رساني حج در پاسخ به اين سئوال كه مناسك حج چه نقشي در ايجاد وحدت مسلمين جهان دارد؟، اظهار كرد:مهندسي اي كه درقالب حج صورت گرفته نگاه به وحدت جهان اسلام دارد. اين وحدت را در جاي جاي مناسك حج مي‌بينيم. به عنوان نمونه روز عرفه به ثبوت هلال ماه گروه خورده است. ما مي‌بينيم كه در اين حوزه مي‌فرمايند: وقتي كه آنان (اهل سنت) هلال برايشان ثابت شد (رويت شد) شما هم همراهي و تبعيت كنيد.
وي افزود: معناي اين حرف اين است كه در مناسك حج به اختلافات بها ندهيد و وحدت را محور قرار دهيد. يا مثلا مي‌بينيم در باب نماز جماعت مي‌فرمايند: مَنْ صَلَّى مَعَهُمْ فِي الصَّفِّ الْأَوَّلِ كَانَ كَمَنْ صَلَّى خَلْفَ رَسُولِ اللَّهِ ص فِي الصَّفِّ الْأَوَّلِ كه تشويق مي‌كند تا درنماز جماعت اهل سنت شركت كنيد. ازاين قبيل كدها ما درحج بسيار داريم. معناي اين سخن اين است كه در حج ظرفيت بسيار خوبي براي تقريب مسلمانان وجود دارد، تقريبي كه امروز به دليل هجمه شديدي كه عليه اسلام مي‌شود و دشمنان سخت به تفرقهٔ مسلمانان اميد بسته اند؛ يك ضرورت است. به صراحت بگويم امروز دشمنان به شيعه كشي و سني كشي اميد بسته اند و بايد با سرمايه حج اين توطيه را خنثي كرد.
اين عضو مجلس خبرگان رهبري در پاسخ به اين سئوال كه نقش حج در معنويت فردي افراد و از طرفي بسط دادن آن معنويت به جامعه چيست يعني اين معنويتي كه فرد از حج با خودش مي‌آورد را چطور مي‌شود به جامعه تسري داد؟ گفت: حج به عنوان اردوي سازندگي معنويت جامعه نقش مهمي ايفا مي‌كند. سخن اين است ما در ماه رمضان از جمله درخواست هايي كه در بسياري از دعاها داريم اين است كه «اللَّهُمَّ ارْزُقْنِي حَجَّ بَيْتِكَ الْحَرَامِ فِي عَامِي هَذَا وَ فِي كُلِّ عَامٍ» و حال چه سنخيتي بين ماه رمضان و حج است؟ به نظر مي‌رسد كه سنخيتش اين باشد كه ماه رمضان اردوي يك ماه سازندگي در عرصه فردي است و حج اردوي سازندگي در عرصه اجتماعي است منتها عرصه اجتماعي كه مي‌گويم عرصه معنويت حج مبنا و اساس است و معنويت فردي است كه سبب مي‌شود گسترش در جامعه هم پيدا كند. شما در مناسك حج ببينيد بايد همه اعمال حج براي خدا بجا آورده شود، اگر اين انگيزه خدايي يك تمرين مي‌تواند باشد براي اينكه در عرصه اجتماعي و در مواضع اجتماعي هم، مواضع شخص، مواضع خدايي بشود. پس روشن است كه از اين رهگذر جامعه به معنويت خواهد رسيد.
امام جمعه موقت تهران در پاسخ به اين سئوال كه چگونه مي‌شود از مناسك و اعمالي كه درحج هست در جهت تقويت خود باوري مسلمين بهره برد؟ اظهار كرد: ليشهدوا منافع لهم؛ يعني اگر مناسك حج درست مديريت بشود، مي توان شاهد منافع جهان اسلام باشيم. يكي از اغراض حج اين است كه مسلمانان شاهد منافع خودشان باشند. اين منافع به صورت منافع سياسي، منافع اقتصادي، منافع فرهنگي مطرح شده است.
عضو جامعه مدرسين حوزه علميه قم در پاسخ به اين سئوال كه اين مراسم حج چقدر مي تواند در تقويت جبهه مقاومت اسلامي براي دفاع كيان جهان اسلام موثر باشد و براي تقويت اين تاثير چكار بايد بكنيم؟ گفت: در اين زمينه هم نقش اول را مي‌تواند مناسك حج داشته باشد، يعني ما معتقديم اگر در ايام حج مقام معظم رهبري يك خطبه در مسجدالحرام، بخوانند، دنياي اسلام خواهند ديد كه با همين يك خطبه منشور عزت مسلمين رقم خواهد خورد. همين طور در مدينه اما وقتي ما مي بينيم كه در خطبه‌هاي مسجد الحرام و مسجد النبي به هر مساله مي‌پردازد جزو مساله اسلام! همان مي‌شود كه غدهٔ سرطاني بنام رژيم صهيونيستي، ۷هفته به غزه حمله مي‌كند و بيش از ۲۰۰۰ نفر را به شهادت مي‌رساند و صدايي از دولت‌هاي اسلامي برنمي آيد.