گفتوگو با استاد سعید طوسی در مدینهمنوروه
مدال قاری قرآنبودن، بالاترین مدالهاست
کاروان نور که شامل 20 قاری، حافظ و تواشیحخوان ایرانی است اکنون در آستانه کاملشدن قرار گرفته؛ یکی از چهرههای شاخص عضو این کاروان استاد سعید طوسی است که چهارشنبه هفته گذشته به مدینهمنوره مشرف شده و قاری اولین دعای کمیل ایرانیان در بینالحرمین نیز بود.
او كهزاده مشهد و متولد ۱۳۴۹ است، اكنون داراي سه فرزند بوده و در شوراي عالي قرآن مشغول فعاليت است. با استاد طوسي در دفتر پايگاه اطلاعرساني حج در مدينهمنوره گفتوگويي انجام داديم، مصاحبهاي كه آخرين نكته آن درخواست او براي افزايش تعداد قاريان كاروان نور بود.
استاد طوسي از پخش زنده اذان آمده بود؛ برنامهاي كه در استوديوي صدا و سيما در مدينهمنوره ضبط شده. گفتوگو با او را از همين جا آغاز كردهايم.
ظاهرا الان از ضبط يك برنامه راديويي آمدهايد؟
تلاوت قرآن و اذان بهصورت زنده و در قالب كرسيهاي تلاوت جهت راديو قرآن صورت گرفت.
اين اولين اجراي زنده شما از مدينه بود؟
خير. در سالهاي قبل هم بنده اين توفيق را داشتهام.
چند بار به حج تمتع مشرف شدهايد؟
سفر سيزدهم است و اولين سفرم از مشهد به همراه دوستان گروه تواشيح و جمعخواني قدر انجام گرفت.
در چه سني؟
۲۳ سالگي.
از آن سفر چه خاطره خاصي برايتان باقي مانده است؟
سفر اول هميشه داراي حس و حال خاصي است، اما فيالواقع در سفر اول انسان در خواب است و متوجه موهبتي كه نصيب او ميشود، نيست. آن سفر مدينهبعد بود و ما در كاروان زباندانان (كه بعدها ملغي شد) بوديم و روحانيان كاروان ما هم حضرات آيات اماميكاشاني و ناصري بودند.
چند بار توفيق پيدا كرديد كه قاري برنامه دعاي كميل باشيد؟
از همان سالهاي اول اين توفيق بهوجود آمده است و تا امروز تقريبا ادامه داشته.
انتخاب آيات قرآن قرائتشده در اين برنامهها به چه نحوي صورت ميگيرد؟
آيه «قل ياعبادي الذين أسرفوا على أنفسهم لا تقنطوا من رحمة الله» كه طبق نظر بسياري از مفسران، اميداوركنندهترين آيه قرآن است، همواره در برنامه دعاي كميل قرائت ميشد. از سال ۹۰ به بعد قرار شد تا آيهاي ديگر خوانده شود كه جنبه توحيدي يا دعايي داشته باشد، اما زمان قرائت همواره همان پنج دقيقه است و بر همين اساس براي دعاي كميل هفته گذشته، آيات انتهاي سوره بقره خوانده شد.
شما روي برج آزادي، عرشه كشتي و خيلي جاهاي ديگر، قرائت قرآن داشتهايد، بينالحرمين چه تفاوتي با آنها دارد؟
اينجا محل نزول قرآنكريم است، بين حرم پيغمبر و چهار امام معصوم و غيرقابلقياس با ديگر نقاط روي زمين. ايكاش آن معرفت و بصيرتي كه بايد باشد، داشته باشيم و سعي كردهايم صفا و حلقه وصل با خدا را از دست ندهيم.
حس شما دقيقا آن لحظه كه مجري اعلام برنامه ميكند و كار شروع ميشود، چيست؟
عظمت پيامبر (صليالله عليهوآله) و حضرت زهرا (سلاماللهعليها) چون شاهد و ناظر بر كار ما هستند، تلاش ميكنيم تا با دقت بيشتري كارمان را انجام دهيم.
در اين برنامه دعاي كميل، آيا خاطره خاصي هم به يادتان مانده است؟
سالهايي بود كه از آغاز استعاذه يك حس معنوي برخاسته از صفاي مردم در ميانشان وجود داشت و از همان ابتدا مردم اشك ميريختند. حكمفرماشدن اين فضاي روحاني بر جلسات قرآني نهايت خواسته همه ماست.
شما هم اذان گفتيد، هم دعا خوانديد و هم قرآن، مايليد كه به كدام ويژگي بيشتر شناخته شويد؟
البته مدال قاري قرآن با ساير مدالها متفاوت است و در دعاخواني هم حال و هوايي خاصي دارم، اما انشاالله كه عامل و عالم به قرآن باشيم.
بين دو سبك اذاني كه تا امروز خودتان با كداميك از آنها بيشتر ارتباط برقرار ميكنيد؟
تعمدا و به خاطر اينكه مردم ما يا از رسانهها يا بيواسطه اذان به سبك مدينه را بيشتر شنيدهاند و نسبت به آن واكنشهاي احساسي بيشتري بروز ميدهند، فكر ميكنم سبك مدينه، با اقبال بيشتري برخوردار است.
سبك مدينه يك سبك شناختهشده قرائت است؟
سبكهاي حجازي معروفند؛ سبكهاي مصري و ايراني داريم كه مثلا مرحوم موذنزادهاردبيلي يا دكتر كرمي آنها را اجرا كرده و مردم با آنها مانوس هستند و انصافا زيبا هم. اذانهاي ايراني، با لحن فارسي اجرا ميشوند، اما اذانهاي حجازي فضاي مدينه و مكه را براي مخاطب تداعي ميكنند. بعضا تلفيقي از اين سبكها هم صورت ميگيرد كه در جاي خود شنيدني و جذاب است.
در هنگام حضور در حلقات قرآني مكه و مدينه، مواجهه زائران كشورهاي ديگر به چه گونهاي است؟
عمدتا متعحب و متحير ميشوند، مخصوصا هنگاميكه متوجه ميشوند ايراني هستيم. اما نگاه سعوديها معمولا همراه بر خردهگيري است.
حلقات قرآني در مدينه، متعدد هستند اما پررونق بهنظر نميرسند.
بله، چون براي خطبا معمولا صندلي، بلندگو و جايگاه خاصي دارند، اما براي قاريان نه. علت هم اين است كه در استنباطي از آيه «يا أيها الذين آمنوا لاترفعوا أصواتكم فوق صوتالنبي» ميگويند كه قرائت قرآن با صداي بلند نبايد باشد. عجيب آن است كه يك منبري ميتواند نظرات شخصي خود را با استفاده از بلندگو بيان كند، اما سخن خدا را نميشود بدينگونه خواند.
برنامههاي آتي شما در اين سفر چيست؟
امسال برخلاف چند سال پيشتر كه تعداد كاروان راهيان نور حدود ۳۲-۳۳ نفر بود، در كل ۲۰ نفر هستيم. حجم كار بالاست. اكثر اين دوستان سال اولي هستند و با آب و هواي اينجا آشنا نيستند و معمولا دچار بيماري شده و نميتوانند بخوانند.
آيا ارتباطي با قاريان ديگر كشورها هم روابطي وجود دارد؟
بله با تركيه يا شيعيان إحصاء و قطيف. و بعضا آنها دعوت ميكنند و در كاروانهايش حاضر شده و در اينجا به قرائت قرآن ميپردازيم.
توصيه شما به زائران بيتالحرام چيست؟
توصيه بزرگان ما اغتنام فرصتها و بهرهبردن از اين فضاي معنوي است، با تاكيد بر ختم قرآن و دعا و نماز. اما توصيه بنده بهعنوان يك خادم كوچك به آن دست از زائراني است كه خيلي اهل قرائت قرآن نبودهاند؛ اين عزيزان تصور نكنند كه قرائت قرآن مختص به قاري خوشصدا و بينالمللي است، به هر شيوهاي كه ميتوانند قرآن را بخوانند، فكر نكنند اگر قرآن را درست نخوانند يا نفهمند، صحيح نيست. قرآن كتابي است براي همه و انشاالله خداوند توفيق بهرهگيري بيشتر را به همه ما بدهد.
از شركت شما در اين مصاحبه سپاسگزارم.