متن کامل بیانات رهبرمعظم انقلاب در دیدار با کارگزاران حج
هم‌زمان با فرارسیدن هفته‌ی حج و در آستانه‌ی اعزام حاجیان به سرزمین وحی، دست‌اندرکاران و کارگزاران حج کشورمان، صبح روز (یکشنبه) با حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی دیدار کردند.
بسم‌الله‌الرّحمن‌الرّحيم (۱)
الحمدلله ربّ العالمين و الصّلاة و السّلام علي سيّدنا ابي‌القاسم المصطفي محمّد و علي آله الاطيبين الاطهرين المنتجبين سيّما بقيّةالله في الارضين.
خيلي خوش‌آمديد برادران و خواهران عزيز، مسئولان و كاركنان و خدمتگزاران حج و حجّاج. نفْس اينكه امسال توفيق حج براي مردم ما پيدا شد، خبر خوبي بود؛ بحمدالله مسئولين كشور از هر سه قوّه و ديگران كه دست‌اندركار هستند، اطراف قضيّه را مطالعه كردند، سنجيدند، تصميم گرفتند كه امسال حج باشد؛ اميدواريم ان‌شاءالله خداوند متعال اين راهِ مبارك را براي مردم عزيز ما موجب بركت و خير و صلاح و نجاح(۲) بفرمايد.
حج، يك فريضه‌ي بسيار مهمّي است؛ شايد ما در بين فرايض مهمّ اسلامي، مثل حج فريضه‌اي ديگر نداريم. اوّلاً در اين فريضه‌ي بزرگ و وسيع، ظرفيّتهاي معنوي بسياري وجود دارد كه كساني كه دنبال ارتباط معنوي با حضرت حق (جلّ و علا) هستند، دنبال معنويّت و روحانيّت و مانند اينها هستند، ميتوانند در گوشه‌وكنار اين واجب و اين فريضه‌ي بزرگ، امكانات فراواني و ظرفيّت عجيبي را پيدا كنند. از نماز و طواف و وقوف و سعي و خود اِحرام، و از قطعه‌قطعه‌ي اين واجب بزرگ و مركّب از اجزاي گوناگون، معنويّت ميتراود، معنويّت ميبارد. اگر قدر بدانيم، اگر دنبال معنويّت باشيم، ظرفيّت حج از همه‌ي واجبات ديگر بيشتر است. اين يك طرف قضيّه. در‌عين‌حال يك ظرفيّت بي‌نظير اجتماعي هم در حج وجود دارد؛ ببينيد، اين از خواصّ فرايض اسلامي است. اسلام اين‌همه بر روي معنويّت تكيه ميكند، امّا معنويّت اسلامي به معناي انزوا و رهبانيّت و گوشه‌گيري و جدايي و دوري از مردم نيست؛ همان واجب و فريضه‌اي كه بيشترين ظرفيّت معنويّت را دارا است، همان واجب و فريضه بيشترين ظرفيّت حضور اجتماعي را هم دارا است.
حج، مظهر حضور عظمت امّت اسلامي است، حج مظهر وحدت است، حج مظهر يكپارچگي است؛ حج مظهر قدرت امّت اسلامي است. بزرگ‌ترين اجتماع امّت در هر سال، بي‌وقفه، با اوضاع و احوالِ مشخّص، در يك نقطه‌ي معيّن انجام ميگيرد؛ يعني امّت اسلامي به‌و‌سيله‌ي حج، عرضِ‌اندام ميكند؛ خود را نشان ميدهد. علاوه‌ي بر اين كه جنبه‌ي خارجي قضيّه است، يك جنبه‌ي دروني هم دارد: ملّتهاي مسلمان در حج باهم آشنا ميشوند، اُنس پيدا ميكنند، زبان هم را ميفهمند -منظور از زبان، لغت نيست، منظور فرهنگ حاكم بر ذهنيّات يكديگر است- با آن آشنا ميشوند، به هم نزديك ميشوند، شبهه‌ها برطرف ميشود، دشمني‌ها كم‌رنگ ميشود و بتدريج برطرف ميشود، دلها به هم نزديك ميشود، دستها به كمك هم مي‌آيند، كشورها ميتوانند به هم كمك كنند، ملّتها ميتوانند به هم كمك كنند؛ اين حج است. حالا در مقام عمل، آنهايي كه متصدّي هستند يا مباشر هستند، چقدر كمك ميكنند يا اجازه ميدهند كه حج اين‌جور برگزار بشود؛ آن بحث ديگري است، امّا حج اين است: يك ظرفيّت بي‌نظير معنوي، در كنار يك ظرفيّت بي‌نظير اجتماعي و جايي براي ابراز عقيده و بيان موضع امّت اسلامي.
اين مسئله‌ي برائت كه ما روي آن اين‌همه تأكيد كرديم و امام بزرگوار به اين مضمون گفتند كه قبول ندارند حجّ بي‌برائت را،(۳) رازش اين است. در حج، امّت اسلامي ميتواند مواضع صحيح و مورد اتّفاق و قبول خود را بيان كند؛ مورد قبول و اتّفاق چه كسي آقا؟ ملّتها، شعوب. دولتها ممكن است جور ديگري فكر كنند، جور ديگري عمل بكنند -كه مي‌بينيم خيلي از دولتهاي مسلمان متأسّفانه راهي غير از خواست ملّتهايشان در پيش ميگيرند و حركت ميكنند- امّا دل ملّتها چيز ديگر است. اينجا جايي است كه ملّتها ميتوانند موضع خود را در قضاياي مختلف ابراز كنند.
الان قضيّه‌ي مسجدالاقصي مطرح است، قضيّه‌ي قدس مطرح است؛ اين قضيّه‌ي كوچكي نيست. صهيونيست‌ها جري شده‌اند، گستاخ شده‌اند، به خودشان حق داده‌اند كه بر صاحبان مسجدالاقصي -يعني بر مسلمانها- سخت بگيرند؛ يك روز در را ببندند، يك روز مانع ايجاد كنند، يك روز يك عدّه‌اي را بگذارند [وارد شوند] و يك عدّه‌اي را نگذارند، شرط سِنّي بگذارند و ازاين‌قبيل كارها؛ اينها گستاخي است، اينها پُررويي است، اينها وقاحت است از سوي رژيم غاصب و جعلي صهيونيست. خب معلوم است كه دل ملّت اسلام به ياد مسجدالاقصي ميتپد. اينجا جاي ابراز موضع است؛ حج يك چنين ظرفيّتي است، حج اين است. كجا امّت اسلامي بهتر از بيت‌الله‌الحرام و مكّه و مدينه و عرفات و مشعر و منا پيدا ميكند براي اينكه اظهار كند كه ملّتها درباره‌ي فلسطين و درباره‌ي مسجدالاقصي چه ميگويند و چه ميخواهند و چه‌جور فكر ميكنند؟ كجا بهتر از اينجا؟ حج يك چنين ظرفيّتي دارد. در مورد دخالتهاي آمريكا، در مورد حضور شرارت‌آميز آمريكا در كشورهاي اسلامي و در منطقه‌ي ما و راه انداختن اين جريانهاي تكفيري و تروريستي و مانند اينها -كه شرترينِ همه‌ي اين دستگاه‌هاي تروريستي هم خود رژيم آمريكا است؛ از همه‌ي اينها خبيث‌تر، خود او است- جاي اظهار موضع نسبت به اينها كجا است؟ حج بهترين جا است براي اينكه امّت اسلامي -همه، از همه‌ي كشورها- بتوانند ابراز موضع كنند، ابراز عقيده كنند؛ يك چنين ظرفيّتي است حج؛ اين را بايد قدر دانست، بايد دنبال اين بود؛ اين يك مطلب.
يك مسئله‌ي ديگري كه مهم است و آقايان محترم هم اشاره كردند -هم جناب آقاي قاضي‌عسكر، هم رئيس محترم سازمان حج- مسئله‌ي امنيّت است. وَ اِذ جَعَلنَا البَيتَ مَثابَةً لِلنّاسِ وَ اَمنًا؛(۴) اين است قضيّه. قرآن كريم تصريح ميكند كه ما اينجا را محلّ اجتماع مردم و رجوع مردم و محلّ امنيّت قرار داديم؛ امنيّت خيلي مهم است! ايمني حجّاج از مسائل بسيار مهم است. ما قضاياي تلخ حجّ سال ۹۴ را فراموش نميكنيم.(۵) داغي در دل امّت اسلامي و در دل ما ايراني‌ها به وجود آمد كه فراموش‌شدني نيست، اين زخم خوب‌شدني نيست. البتّه آن سال مسئولين حج خيلي زحمت كشيدند، خيلي تلاش كردند، ولي خب حادثه، حادثه‌ي فاجعه‌بار و بزرگي بود. امنيّت حجّاج بر عهده‌ي آن كشوري است كه حرمين شريفين در اختيار او و تحت سلطه و قدرت او است؛ آن دولت است كه بايستي امنيّت را حفظ كند؛ اين مطالبه‌ي جدّي و هميشگي ما است. امنيّت حجّاج بايد حفظ بشود؛ همه‌ي حجّاج! حالا تكيه‌ي ما روي حجّاج ايراني است. دولتهاي ديگر هم راجع به حجّاجِ خودشان مطالبه كنند و مطالبه داشته باشند، زنده برخورد كنند. ما جدّي مطالبه داريم؛ بايد ايمني حجّاج ما محفوظ بماند. فقط هم امنيّت و ايمني نيست، عزّتشان، رفاه‌شان، آسايششان بايستي محفوظ بماند. آقايان مطالبي فرمودند، كاملاً درست است، خب بايد مراقب باشيد؛ آماده براي هرجور حادثه‌اي كه پيش بيايد؛ براي همه‌ي شرايط بايد آمادگي داشته باشيد. مسئله‌ي آرامش و آسايش حجّاج خيلي مهم است. البتّه معناي ايمني و امنيّت كه ما ميگوييم، اين نيست كه آنجا محيط امنيّتي درست كنند و باز فشارهاي امنيّتي وارد كنند تا جور ديگري حجّاج اذيّت بشوند؛ نه، ايمن باشند، خيالشان راحت باشد، آرام باشند. آن قضاياي فاجعه‌بار مسجدالحرام و منا نبايستي تكرار بشود، نبايست در يادها زنده بشود؛ بالاخره نگراني‌هايي وجود داشت. خوشبختانه مسئولان از قواي محترم، در شوراي عالي امنيّت ملّي جمع شدند، تصميم گرفتند، فكر كردند جوانب قضيّه را، به اين نتيجه رسيدند كه حج باشد؛ اميدواريم ان‌شاءالله كه اين [حج] با بهترين وجه انجام بگيرد.
مسئله‌ي فلسطين مورد غفلت قرار نگيرد؛ مسئله‌ي مهمّي است. مسئله‌ي فلسطين در اين ده‌ها سال -شصت هفتاد سال اخير- هميشه مطرح بوده است؛ گاهي بيشتر، گاهي كمتر؛ و امروز باز جزو آن مواردي است كه بيشتر مطرح است، به‌خاطر خباثت و مَلعَنتي(۶) كه صهيونيست‌ها دارند نشان ميدهند و به‌خاطر خيانت بعضي از رؤساي كشورهاي اسلامي. به‌هرحال امروز محور عمده‌ي مسائل جهان اسلام مسئله‌ي فلسطين است، محور اصلي مسئله‌ي فلسطين است.
به مسئله‌ي وحدت امّت اسلامي هم خيلي بايد توجّه بشود. امروز دارند پول خرج ميكنند؛ ميلياردها خرج ميكنند براي اينكه بين مذاهب اسلامي اختلاف بيندازند و دشمني ايجاد كنند؛ هزينه‌هاي ميلياردي دارد انجام ميگيرد براي اينكه اين كار انجام بگيرد. هيچ‌كس نبايد كمك كند به اين اختلاف‌افكني؛ هركس كمك كند، در توطئه‌ي آنها و در تبعات معنوي و الهي اين گناه بزرگ شركت خواهد داشت؛ هيچ‌كس نبايستي كمك كند به اين قضيّه.
يك وظايفي حجّاج دارند، اينها را [بايد] رعايت كنند. حجّاج محترم به نمازهاي جماعت اهمّيّت بدهند؛ به نماز اوّل وقت اهمّيّت بدهند؛ در نمازهاي جماعت مسجدالحرام و مسجدالنّبي شركت كنند. به تلاوت قرآن -در اين روزهايي كه موفّق هستند به حضور در حرمين شريفين- و به اعمال عرفه و روز عرفه خيلي اهمّيّت داده بشود. پرهيز از بازارگردي؛ بنده مكرّر در مكرّر اين معنا را عرض كرده‌ام. بازار، همه جاي دنيا هست؛ در اين تهران هم بازار هست؛ اجناس جورواجور، مُجاز و غير مُجاز، در همه جا هست؛ در اين تهران هم هست، در شهرهاي ديگر هم هست. آنچه در تهران نيست، كعبه است؛ آنچه در تهران و در محيط زندگي شما نيست، مسجدالحرام است، مسجدالنّبي است؛ اين است كه [فقط] آنجا است؛ بايد از آن استفاده كنيد؛ وَالّا بازار و اشياء گوناگون همه جا هست. وقت عزيز را صرف اين چيزها نكنيد. در قضيّه‌ي حج، بيشتر از هر چيز ديگري، حاجي بايد به فكر اين باشد كه خود را پالايش كند، دل را پالايش كند، روح را پالايش كند، بتواند ان‌شاءالله به نتايج معنوي بزرگي دست پيدا كند؛ اگر اين[طور] شد، آن‌وقت، آن نتايج اجتماعي هم به توفيق الهي حاصل خواهد شد.
ما براي همه‌ي حجّاج عزيزمان كه از كشورمان امسال عازم هستند، توفيق الهي را و لطف الهي را مسئلت ميكنيم، حفاظت و حراست معنوي و مادّي و الهي را مسئلت ميكنيم؛ براي دست‌اندركاران هم توفيق را از خداي متعال ميخواهيم. همه مراقب باشند، همه دقّت كنند، همه به مسئوليّتهاي خودشان عمل كنند كه به‌معناي واقعي كلمه يك حجّ باعظمت و باعزّت ان‌شاءالله امسال اتّفاق بيفتد.
والسّلام عليكم و رحمةالله و بركاته
۱) در ابتداي اين ديدار، حجّت‌الاسلام والمسلمين سيّدعلي قاضي‌عسكر (نماينده‌ي وليّ فقيه در امور حج و زيارت) و آقاي حميد محمّدي (رئيس سازمان حج و زيارت) گزارشهايي ارائه كردند.
۲) رستگاري
۳) صحيفه‌ي امام، ج ۲۱، ص ۲۲؛ «اصولاً برائت از مشركين از وظايف سياسي حج است و بدون آن حج ما حج نيست.»
۴) سوره‌ي بقره، بخشي از آيه‌ي ۱۲۵
۵) در دوّم مهر ۱۳۹۴ مطابق با دهم ذي‌حجّه‌ي ۱۴۳۶ هجري قمري و عيد قربان، در مراسم رمي جمرات در منطقه‌ي منا، ۲۴۳۱ نفر از حجّاج (شامل ۴۶۴ شهيد ايراني) كشته شدند. همچنين كمي پيش از اين حادثه و در بيستم شهريور ۱۰۷ نفر از حجّاج (شامل ۱۱ شهيد ايراني) در مسجدالحرام جان خود را از دست دادند.
۶) بدذاتي، شرارت