حماسه امام حسین (ع) از دیدگاه اندیشمندان جهان
حماسه عاشورا ، حماسه ای نیست که فقط صحنه ای در تاریخ شیعه رقم زده باشد، بلکه کل جهان را متحول نمود، اندیشمندان جهان از حماسه این امام شهید بسیار گفته اند.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج، امام حسين عليه السلام امام سوم شيعيان حماسه اي در جهان بپا كرد كه كل عالم را مبهوت نمود. نوابغ مذهبي، علمي و سياسي جهان درباره حضرت سيدالشهداء (ع) و فداكاري بيسابقهاي كه آن حضرت در حمايت از حق و عدالت، سخنان زيبايي بيان نموده اند :
نهضت امام حسين (ع) از نظر مهاتما گاندي:
من زندگي امام حسين(ع) آن شهيد بزرگ اسلام را به دقت خواندهام و توجه كافي به صفحات كربلا نمودهام و بر من روشن است كه اگر هندوستان بخواهد يك كشور پيروز گردد، بايستي از سرمشق امام حسين(ع ) پيروي كند.
محمدعلي جناح درباره امام حسين (ع ) سخن ميگويد:
هيچ نمونهاي از شجاعت، بهتر از آنكه امام حسين (ع )از لحاظ فداكاري و تهور نشان داد در عالم پيدا نميشود؛ به عقيده من تمام مسلمين بايد از سرمشق اين شهيدي كه خود را در سرزمين عراق قربان كرد، پيروي نمايند.
لياقت عليخان:
اين روز (عاشورا) براي مسلمانان در سراسر جهان معنايي بزرگ دارد. در اين روز يكي از حزن آورترين و تراژديك ترين وقايع اسلام اتفاق افتاد. شهادت حضرت امام حسين (ع) در عين حزن، نشانه فتح نهايي روح واقعي اسلامي بود؛ زيرا تسليم كامل به اراده الهي به شمار ميرفت، شهادت يكي از عظيمترين پيروان اسلام مثلي درخشنده و پايدار براي همه ما است. اين درس به ما ميآموزد كه اشكال و خطرات هر چه باشد نبايد از راه حقيقت و عدالت منحرف شد.
پورشو تامداس توندون امام حسين(ع) را ميستايد:
شهادت امام حسين (ع) از همان زمان كه طفلي بيش نبودم در من تأثير عميق و حزن آوري ميبخشيد. من اهميت برپا داشتن اين خاطره بزرگ تاريخي را ميدانم. اين فداكاريهاي عالم از قبيل شهادت امام حسين (ع )سطح بشريت را ارتقاء بخشيده است و خاطره آن شايسته است هميشه بماند و يادآوري شود.
اثر نهضت امام حسين (ع) از نظر گيبون مورخ مشهور:
در طي قرون آينده بشريت و در سرزمينهاي مختلف شرح صحنه حزن آور مرگ امام حسين (ع ) موجب بيداري قلب خونسردترين قارئين خواهد شد.
چارلز ديكنز درباره نهضت امام حسين (ع) اينگونه ميگويد:
اگر منظور امام حسين جنگ در راه خواستههاي دنيائي خود بود، من نميفهمم چرا خواهران و زنان و اطفالش به همراه او بودند، پس عقل چنين حكم مينمايد كه او فقط به خاطر اسلام فداكاري خويش را انجام داد.
امام حسين (ع) از نظر توماس كارلايل:
بهترين درسي كه از تراژدي كربلا ميگيريم، اين است كه امام حسين و يارانش ايمان استوار به خدا داشتند؛ آنها با عمل خود روشن كردند كه تفوق عددي در جايي كه حق با باطل روبه رو ميشود، اهميت ندارد و پيروزي امام حسين با وجود اقليتي كه داشت باعث شگفتي من است.
سخنان پروفسور ادوارد براون درباره حادثه طف:
آيا اقليتي پيدا ميشود كه وقتي درباره كربلا سخن ميشنود، آغشته با حزن و الم نگردد؟! حتي غيرمسلمانان نيز نميتوانند پاكي روحي را كه اين جنگ اسلامي در تحت لواي آن انجام گرفت، انكار كنند.
نهضت امام حسين (ع) از نظر فردريك جمس:
درس امام حسين (ع) و هر قهرمان شهيد ديگري اين است كه در دنيا اصول ابدي عدالت و ترحم و محبت وجود دارد كه تغيير ناپذيرند و همچنين ميرساند كه هرگاه كسي براي اين صفات ابدي مقاومت كند و بشر در راه آن پافشاري نمايد، آن اصول هميشه در دنيا باقي و پايدار خواهد ماند.
ل. م. بويد:
در طي قرون افراد بشر هميشه جرات و پردلي و عظمت روح و بزرگي قلب و شهامت رواني را دوست داشتهاند و در همين هاست كه آزادي و عدالت هرگز به نيروي ظلم و فساد تسليم نميشود. اين بود شهامت و اين بود عظمت امام حسين (ع) و من مسرورم كه با كساني كه اين فداكاري عظيم را از جان و دل ثنا ميگويند، همنوا بودهام، هر چند كه ۱۳۰۰ سال از تاريخ آن گذشته است.
امام حسين (ع) از نظر واشنگتن ايروينك مورخ آمريكايى :
براي امام حسين (ع) ممكن بود كه زندگي خود را با تسليم شدن به اراده يزيد نجات بخشد، ليكن مسئوليت پيشوا و نهضت بخش اسلام اجازه نميداد كه او يزيد را به عنوان خليفه بشناسد. او خود را براي قبول هر ناراحتي و فشاري به منظور رها ساختن اسلام از چنگال بني اميه آماده ساخت. در زير آفتاب سوزان سرزمين خشك و در روي ريگهاي تفتيده عربستان روح امام حسين (ع) فناناپذير است. اي پهلوان واي نمونه شجاعت واي شهسوار من، اي امام حسين (ع).
توماس ماساريك درباره حادثه كربلا سخن ميگويد:
بسياري از مورخين ما به كم و كيف اين رسم و ازدياد عزاداري واقف نبوده، جاهلانه سخن ميگويند و وضع عزاداري پيروان امام حسين (ع) را مجنونانه ميپندارند و ابداً بدين نكته پي نبردهاند كه اين مسئله در اسلام چه تحولاتي را به وجود آورده و جنبش و نهضت مذهبي كه از تعزيه داري در اين قوم پيدا شده در هيچ يك از اقوام و ملل ديگر عالم پيدا نشده است. با يك نظر دقيق در ترقيات دويست ساله پيروان حضرت علي (ع) در هندوستان كه عزاداري را شعار خود نمودهاند تصديق خواهيم كرد كه بزرگترين "عالم اصلي مزيت" را آنها پيروي ميكنند.
دويست سال پيش پيروان علي و امام حسين (ع) در سرتاسر هندوستان در اقليت بودند و همين حال را در ممالك ديگر داشتند. امروزه در ممالك مترقي و ثروتمند مسيحي اگر بخواهند چنين ماتم و عزاداري را به پا نمايند با صرف ميليونها دلار باز هم به تأسيس چنين مجامع و مجالس عزاداري موفق نخواهند شد. گرچه كشيشان ما هم از ذكر مصائب حضرت مسيح، مردم را متأثر ميسازند، ولي آن شور و هيجاني كه در پيروان امام حسين (ع) يافت ميشود، در پيروان مسيح يافت نخواهد شد و گويا سبب اين باشد كه مصائب مسيح در برابر مصائب امام حسين (ع) مانند پركاهي است در مقابل يك كوه عظيم پيكر.
موريس دوكبري مينويسد:
اگر مورخين ما، حقيقت اين روز را ميدانستند و درك ميكردند كه عاشورا چه روزي است اين عزاداري را مجنونانه نميپنداشتند؛ زيرا پيروان امام حسين (ع) به واسطه عزاداري امام حسين (ع) ميدانستند كه پستي و زيردستي و استعمار و استثمار را نبايد قبول كنند، زيرا شعار پيشرو و آقاي آنها ندادن تن به زيربار ظلم و ستم بود.
اگر قدري تعمق و بررسي كنيم كه در مجالس عزاداري امام حسين (ع) چه نكات دقيق حيات بخشي مطرح ميشود! در مجالس عزاداري امام حسين (ع) گفته ميشود، كه امام حسين(ع) براي حفظ شرف و ناموس مردم و بزرگي مقام و مرتبه اسلام، از جان و مال و فرزند گذشت و زيربار استعمار و ماجراجويي يزيد نرفت.
پس بياييد ما هم شيوه او را سرمشق قرار داده از زيردستي استعمارگران (بيگانگان) خلاصي يابيم و مرگ باعزت را بر زندگي با ذلت ترجيح دهيم زيرا مرگ با عزت و شرافت بهتر از زندگي با ذلت است. مسلم است ملتي كه از گهواره تا گور تعليماتش چنين است داراي چه مقام و مرتبتي است، داراي هر گونه شرافت و افتخاري است، همه سرباز حقيقي عزت و شرافتند. علاوه بر منافع سياسي كه ذكر شد و اثراتش طبيعي است. بزرگترين پاداش اخروي را مسلمانان در اين عمليات (يعني عزاداري امام حسين ع)ميدانند. آشنايان به تاريخ تصديق خواهند نمود كه اصلاح اخلاق و تعليمات بين المللي جز به وسيله مذهب، امروزه و بلكه در قرنها در ملل خاورميانه غيرممكن است. جمعيت تسليح اخلاقي به خوبي بدين نكته پي برده كه وطن خواهي و اتحاد و اتفاق را در سايه دين و مذهب و ديانت ملل خاور زمين به دست آوردهاند. امروزه در ممالك متحده آمريكا مردم را به نام خدمت به وطن دعوت ميكنند، ولي در آسيا ميتوان خدمات شاياني را به نام دين و مذهب حاصل نمود.
اگر مسلمانان مذهب را ناديده انگارند و به نام وطن خواهي بخواهند ترقيات سياسي حاصل كنند، بجاي نفع، زيان خواهند برد. زيرا اگر تعليمات سربازي را با دين توأم سازند، سربازان تا خون در بدن دارند، حاضر نيستند حتي يك وجب از خاك مقدس وطن را تسليم اجانب نمايند. امروز اگر استقلالي در مسلمانان مشاهده ميشود، عامل اصلي آن پيروي از دستورات قرآن و اسلام است و خواهيم ديد روزي را كه سلطنتهاي اسلامي در سايه همين نكته اساسي قوت گيرند و بدين وسيله مسلمانان عالم در سايه اتحاد و اتفاق واقعي مانند صدراسلام ممالك مشرق و مغرب عالم را مطيع اوامر خود سازند، امام حسين ع شبيهترين روحاني به حضرت مسيح است، ولي مصائب او سختتر و شديدتر است.
عاشورا از نظر دكتر ژوزف فرانسوي در كتاب «اسلام و اسلاميان»:
بعد از رحلت بنيان گذار اسلام يعني محمدبن عبدالله (ص) اختلاف كلمه و عقيده در تابعين و جانشينان وي پيدا شد. دستهاي به خلافت دامادش علي بن ابي طالب قائل و دسته ديگري خلافت پدرزن او ابوبكر را قبول نمودند؛ دسته اول را شيعه و دسته دوم را سني ناميدند. وقتي حضرت علي ع به خلافت رسيد و عايشه زوجه حضرت محمد (ص) و دختر ابوبكر بر مخالفت او برخاست و معاويه برادرزن ديگر محمد (ص) در شام پرچم پادشاهي را برافراشت. در اين موقع سه دستگي به وجود آمد و جنگهاي شديدي برپا شد و عده زيادي مقتول و مجروح گرديدند. زماني كه زمامدار شام (معاويه) به قتل و غارت پيروان حضرت علي (ع) پرداخت و دستور داد كه نام حضرت علي (ع) را به زشتي ياد كنند در منابر و مساجد نسبت به علي (ع)اهانت نمايند؛ عداوت و دشمني بين دو دسته شيعه و سني بيش از پيش شد و شيعيان از زيربار اطاعت بزرگان سنت بيرون آمده و تنفر و انزجار خود را از آنها ابراز داشتند. ولي حكومت و اقتدار در دست تسنن بود. از بعد از زمان خلافت، شيعيان از ترس حكومتهاي جابر هيچ گونه ابراز عقيدهاي نمينمودند و اين شيوه برقرار بود تا واقعه عاشورا كه در اين روز به دستور حاكم شام (يزيد بن معاويه) امام حسين ع و يارانش را در حوالي كوفه به قتل رسانيدند و اين واقعه حائز اهميت شاياني گرديد و پيروان حضرت علي (ع ) برآشفته و موقع را مغتنم شمرده مشغول پيكار شدند و جنگها نموده و خونها ريخته شد و عزاداري برپا گرديد و كار به جائي رسيد كه شيعيان، عزاداري نوه محمد ص يعني امام حسين بن علي (ع)را جزو مذهب خود قرار دادند و از آن روز تاكنون به پيروي از بزرگان دين خود كه آنها را دوازده نفر از اولاد حضرت علي و حضرت فاطمه (ع) ميدانند و گفتار و رفتار و كردار هر يك از آنها را در مرتبه گفتار و كردار خدا و رسول و تالي قرآن ميشمارند، در عزاداري امام حسين (ع) شركت كرده و رفته رفته اين عزاداري از اركان مذهب شيعه قرار گرفت. با ترقيات سريع السيري كه شيعيان در اندك مدتي كردند ميتوان گفت در دو قرن ديگر عدد آنها بر ساير فرق مسلمانان بيشتر خواهد شد و علت اين امر به واسطه سوگواري امام حسين (ع) است.
امروز در هيچ نقطهاي از جهان نيست كه براي نمونه دو الي سه نفر شيعه يافت شوند و اقامه عزا ننمايند.
در بندر مارسيل، عربي را ديدم كه پيرو مذهب تشيع بود و گويا تبعيت بحرين را اختيار نموده بود. در مهمانخانه جنب اتاق من مسكن داشت در روز عاشوراي امام حسين (ع)به تنهايي احوالات امام حسين را ميخواند و گريه ميكرد و سپس مقداري آش كه با شكر و برنج تهيه نموده بود بين فقرا تقسيم مينمود.
شيعيان عقيده دارند كه در روزهاي عاشورا و تاسوعا بايستي فقرا را اطعام نمود از اين جهت همه ساله از اموال خود به قدر استطاعت خويش به فقرا كمك مينمايند و بعضي اوقات اين كمكها از ميليونها دلار هم ميگذرد. دسته ديگري از شيعيان براي اقامه مجلس سوگواري وقفياتي نمودهاند كه ارزش آن بالغ بر ميليونها دلار ميگردد. بايد اعتراف نمود كه شيعيان از بذل جان و مال خود در راه مذهب و سوگواري امام حسين (ع) دريغ ندارند.
امروز در هر نقطه از عالم ،مسلمانان شايستهترين افرادي هستند كه به معرفت علم واقف شده و به خصوص فرقه شيعه بر ساير فرق اسلام مزيت و برتري دارند.
*به نقل از سايت تبيان