کدام کتاب‌های ادبی برای مطالعه در باب عاشورا مفیدند؟ کدام کتاب‌های ادبی برای مطالعه در باب عاشورا مفیدند؟ کدام کتاب‌های ادبی برای مطالعه در باب عاشورا مفیدند؟ بعثه مقام معظم رهبری در گپ بعثه مقام معظم رهبری در سروش بعثه مقام معظم رهبری در بله
کدام کتاب‌های ادبی برای مطالعه در باب عاشورا مفیدند؟ کدام کتاب‌های ادبی برای مطالعه در باب عاشورا مفیدند؟ کدام کتاب‌های ادبی برای مطالعه در باب عاشورا مفیدند؟ کدام کتاب‌های ادبی برای مطالعه در باب عاشورا مفیدند؟ کدام کتاب‌های ادبی برای مطالعه در باب عاشورا مفیدند؟

کدام کتاب‌های ادبی برای مطالعه در باب عاشورا مفیدند؟

پس از انقلاب شاعران و نویسندگان بسیاری به ادبیات عاشورا پرداختند و آثار درخور توجهی خلق شد،‌ آثاری که به فهم بیشتر مخاطب از فلیفه قیام عاشورا منتهی خواهد شد.

به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج، ادبيات فارسي در تاريخ هزار ساله خود مملو از اشعار آييني است، در اين ميان عاشورا و فسلفه قيام امام حسين(ع)از توجه بيشتري برخوردار بوده است.
سرودن شعر و نوحه سرايي در مراثي اهل بيت(ع) به خصوص ذكر مصايب شهيدان كربلا مورد تأييد شاعران زيادي قرار گرفت. با مطالعه تاريخ ادبيات، نخستين قصيده منقبت و مرثيه را در ديوان كسايي مروزي مي بينيم كه از اين حيث او را پيشگام شاعراني همچون رازي، شاعر شيعي قرن ششم و محتشم كاشاني پدر مرثيه سرايي كرده است. گر چه در ادبيات ايران و در دوره هاي حكومت آل بويه، توجه و گرايش كمي به اشعار مذهبي يافت مي شود؛ ولي اوج اين عنايت و دل بستگي در اشعار مذهبي به ويژه مراثي امام حسين(ع) را بايد در دوره صفويه جستجو كرد كه تا امروز نيز ادامه دارد.
پس از انقلاب نيز شاعران و نويسندگان بسياري به ادبيات عاشورا پرداختند و آثار درخور توجهي نيز خلق شد در ذيل به برخي از مهمترين تاليفات در زمينه عاشورا در سه حوزه پژوهش ، كتاب شعر و گردآوري اشعار پرداخته ايم.
كتاب هاي پژوهشي:
شكوه شعر عاشورا در زبان فارسي / محمد علي مجاهدي نگارنده در اين كتاب، از كم و كيف واقعه عاشورا و جايگاه آن در شعر فارسي سخن مي گويد و در اين راه، مباحث كتاب را با شواهد مختلفي مشحون مي سازد. كتاب با بررسي شعر از منظر قرآن و سنت آغاز مي شود; سپس از شعر عاشورايي و شعر آييني تعريفي به دست داده شده، موضوعات شعر آييني و چهره هاي شاخص آن تا سده نهم معرفي مي شود; آن گاه از پيشينه شعر عاشورا در زبان فارسي سخن مي رود. مبحث بعدي كتاب درباره سير تطور تدريجي شعر عاشوراست كه اين موضوعات را شامل مي شود" عوامل دخيل در تطور بيروني و ساختاري شعر عاشورا " و "عوامل دخيل در تطور دروني و محتوايي شعر عاشورا ."مطالب بعدي كتاب عبارت اند از" : رويكرد شاعران به مفاهيم ارزشي عاشورا در دو دهه اخير"، "بايدها و نبايدها در شعر عاشورايي"و "بررسي نوحه ها و شعارهاي عاشورايي ."
آيينه داران آفتاب / محمدرضا سنگري پژوهش ها و نگارش هاي نو از زندگي و شهادت ياران ابا عبدالله الحسين(ع) در قالب كتاب «آينه داران آفتاب» در دو جلد توسط محمدرضا سنگري نگاشته شده است. در اين مجموعه نهضت حسين(ع)، مردمي ترين حادثه تاريخ اسلام است كه گره خوردگي عاطفي ومردم در عين ارزشمند بودن، آسيب هاي متعددي در پي داشته و تحريف و افزودن هاي فاقد استناد از آن جمله است و اين كتاب سعي كرده با پژوهش هاي دقيق و كاوشگرانه از لابه لاي شاخ و برگ ها حقيقت را بشناسد.جلد اول اين كتاب شامل 4 فصل است كه در فصل اول با عنوان مباحث تحليلي، جايگاه و فضائل اصحاب حسين(ع) به فضيلت ها و ويژگي هاي ياران امام حسين(ع) پرداخته شده است.
در فصل دوم به شهيدان پيشاهنگ و در فصل سوم به شهيدان نبرد نخستين و فصل چهارم به شهيدان نبرد تن به تن اختصاص يافته است. اين كتاب در پاسخ به سؤالات متعددي است كه درباره چرا و چگونگي به حسين (ع)، پيوستن و شكل گيري منظومه عاشورا و نهضت بزرگ حسين(ع) و جايگاه آنها در ذهن ايجاد مي شود. درجلد دوم اين كتاب در فصل پنجم دوتن از شهيدان نماز معرفي شده اند، در فصل ششم نه تن از شهداي پس از نماز شناسانده شده اند و در فصل هفتم -كه ازگسترده ترين فصول كتاب است- توضيحاتي درباره بيست و چهار تن از شهيدان بني هاشم آورده شده است. در آخرين فصل اين كتاب به شهيدان پس از امام(ع) پرداخته مي شود.
دانشنامه شعر عاشورايي/ مرضيه محمد زاده
شرح منظومه ظهر / غلامرضا كافي
در اين كتاب 720 صفحه اي به بررسي و نقد و تحليل چهار دوره شعر عاشورايي پرداخته شده است. دوره اول تا پايان 9 هجري قمري، دوره دوم عصر صفويه، دوره سوم عصر قاجاريه، دوره چهارم جهان معاصر ( از 1300 شمسي تا 1380) را دربر مي گيرد. در اين كتاب از دو منظر محتوا و فرم شعر عاشورايي بررسي و تحليل شده و حكم هايي هم صادر شده است و برترين دوره شعرگويي عاشورايي «عصر قاجار» و برترين شاعر «يغما جندقي» معرفي شده است.
حماسه حسيني و تحريفات عاشورا مرتضي مطهري شامل سخنراني هاي استاد شهيد آيت الله مطهري در خصوص تحريفات صورت گرفته در مورد واقعه عاشورا است.
پس از پنجاه سال / سيدجعفر شهيدي پس از پنجاه سال، اثر سيد جعفر شهيدي با نام كامل «پس از پنجاه سال؛ پژوهشي تازه پيرامون قيام حسين(ع)»، در سال 1358 ش به چاپ رسيد. شهيدي در اين كتاب، در عين وفاداري به روايت هاي تاريخي، نگاه تحليلي دارد و زمينه هاي اجتماعي، سياسي، قومي و مذهبي را در شكل گيري قيام امام حسين (ع)، مورد توجه قرار مي دهد. كتاب در 30 بخش كوتاه تنظيم شده و سير تاريخي وقايع به همراه تحليل نويسنده، ذكر شده است. برزيگران دشت خون / پرويز خرسند كتاب «برزيگران دشت خون» كه مجموعه اي از نثرهاي ادبي با موضوع قيام دشت كربلا است و نويسنده در آن، با نثر شاعرانه اي كه دارد، به بيان گوشه هايي از تاريخ قيام عاشورا پرداخته است. شيوه بياني نويسنده به گونه اي است كه او با نگاهي هستي شناسانه به واقعه عاشورا نگاه كرده و در ادامه به سراغ روايت هاي مختلف از اين واقعه جانگذار رفته است. سقاي آب و ادب / سيدمهدي شجاعي سقاي آب و ادب، اثري است متفاوت از سيد مهدي شجاعي؛ رمان و روايتي از زندگي حضرت عباس(ع)، كه بعد از سال ها، اندك اندك جامه خلق پوشيده و در ظرف كتاب تقديم مخاطبان شده است.رمان به يقين متفاوت است با آثاري از همين قلم، هم از حيث فرم و هم از حيث نوع نگاه محتوايي.
اثر شامل ده فصل است: عباسِ علي. عباسِ ام البنين. عباسِ عباس. عباسِ سكينه. عباسِ مواسات. عباسِ زينب. عباسِ ادب. عباسِ حسين. عباسِ فرشتگان. عباسِ فاطمه. در هر فصل رفت و برگشت روايي متعدد و متنوعي ديده مي شود و در حركتي سيال، راويان جاي به هم مي دهند و شكست ها به سرعت خوانش مي افزايد و زوايايي جديد از مفهوم را روشن مي كند.
جامعه شناسي تحريفات عاشورا / عبدالحميد ضيايي «جامعه شناسي تحريفات عاشورا» نگرشي انتقادي و آسيب شناسانه به روضه ها، مقاتل و ادبيات منظوم دارد و با نگاهي علمي و جامعه شناسانه، دلايل ورود تحريفات به حادثه عاشورا را بررسي مي كند. مولف اين اثر در دو بخش، جامعه شناسي تحريفات عاشورايي و ادبيات عاشورايي را نقد و بررسي مي كند.
كتاب هاي شعر
گوشواره عرش سيد علي موسوي گرمارودي
كتاب حاضر شامل مجموعه شعرهاي آييني است كه در ابتداي آن سه مقاله به عنوان مقدمه آورده شده است. اولين مقاله از مقدمه كتاب «چراغ صاعقه است» كه سراينده يمجموعه حاضر سالها پيش و به درخواست مؤلف كتاب مذكور نوشته است. دومين و سومين مقاله به ترتيب در نقد كتاب «گنجشك و جبرئيل» مجموعه سروده هاي آييني زنده ياد سيد حسن حسيني و زنده ياد قييصر امين پور، نوشته شده است.
گنجشك و جبرئيل / سيد حسين حسيني گنجشك و جبرييل، مجموعه اي از اشعار عاشورايي سيد حسن حسيني است،كه در قالب آزاد و سپيد سروده شده اند. اين مجموعه حاوي بيست وهفت شعر سپيد، و چهار شعر نيمايي است و شاعر در هر كدام از اين شعرها،از چشم اندازي خاص واقعه عاشورا را منعكس كرده است.
منظومه ظهر روز دهم قيصر امين پور زنده ياد قيصر امين پور ، شعر زيبا و تأثيرگذار منظومه «ظهر روز دهم» را براي نخستين بار در سال 1365 توسط انتشارات برگ به چاپ سپرد. امين پور در منظومۀ ظهر روز دهم، با استادي و زبان همه كس فهم، در قالب شعر كه تأثيرگذاري اش از نثر هم بيشتر است و هم ماندگارتر، توانسته است تصويري زيبا از واقعة كربلا و روز عاشورا ارائه كند. با كاروان نيزه / عليرضا قزوه " باكاروان نيزه" ، تركيب بند عاشورايي است كه در چهارده بند سروده شده است. زبان سنجيده، تعابير هوشمندانه و فضاي نوين تفكر اسلامي و شيعي از امتيازات و محتواي كتاب است. كتاب با مقدمه اي از علي معلم دامغاني به عنوان شعر آييني روزگار ما و پايان سخن، نگاهي به تركيب بند با كاروان نيزه نقدي از عبدالجبار كاكايي به سرانجام رسيده است. منظومه ضربات ذات / قربان وليئي كتاب شعر «ضربان ذات» يك مثنوي عاشورايي است كه با 300 بيت واقعه عاشورا را از ديدگاه عرفاني مورد بررسي قرار مي دهد.
آغاز روشنايي آيينه / سيدعلي موسوي گرمارودي «آغاز روشنايي آينه» تركيب بندي بلند سروده سيدعلي موسوي گرمارودي است كه به همراه بخشهايي درباره اين سروده از سوي انتشارات سوره مهر منتشر شده است.
چند مجلس از دهه اول / سيد اكبر ميرجعفري اين مجموعه 40 قطعه شعر سال هاي اخيرم را دربرمي گيرد. «چند مجلس از دهه اول محرم» با يك مقدمه «مثنوي» شروع مي شود، اما ديگرشعرهاي مجموعه سپيد است. شعرها در فضاي معاصر و روزگاري كه در آن زندگي مي كنيم، سروده شده و به نوعي به حضور و مقوله مقاومت عاشورا در فرهنگ و زندگي ما اشاره دارد. همه سعي شاعر اين بوده كه در اين مجموعه از اين زاويه به ماجراي كربلا و عاشورا نگاه كند.
ما هر چه داشتيم به پاي تو ريختيم / غزل هاي عاشورايي محمدعلي مجاهدي كتاب «ما هرچه داشتيم به پاي تو ريختيم» مجموعه غزل هاي عاشورايي استاد محمد علي مجاهدي است كه اول بار در سال 1391 توسط انتشارات فصل پنجم منتشر شد.




نظرات کاربران