پدیده اربعین فرادینی و فرامذهبی است
دبیر علمی همایش طریقالحسین ضمن تشریح محورهای پنجگانه این همایش پدیده اربعین را یک پدیده فرادینی و فرامذهبی دانست و گفت: جریان علمی تلاش کرده تا خود را در معرض این پدیده قرار دهد.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج، توليت مسجد مقدس جمكران با بيان اينكه راهپيمايي اربعين بيش از هر حادثه ديگري، نام امام حسين(ع) را در دنيا و در نظر كساني كه جاهل و غافل بودند، احيا كرد، گفت: راهپيمايي اربعين پديده شگفتانگيزي است كه ميتواند فرصتي براي تمهيد ظهور امام زمان(عج) باشد.
حجتالاسلام و المسلمين رحيميان در ابتداي اين نشست به رابطه ميان امام حسين(ع) و امام زمان(عج) اشاره كرد و گفت: از آنجا كه محور اين همايش مسجد جمكران است، بايد وجه اين قضيه روشن شود، چرا كه طبعاً مسجد جمكران به عنوان محور و كانون موضوعات مربوط به مهدويت و امام زمان(عج) است. در ميان ائمه(ع)، دو امام داراي يك ويژگي خاص هستند، ويژگي فراشيعي، فراي مذاهب اسلامي و حتي فراديني. موضوع مهدويت و منجي اختصاص به شيعه ندارد، مختص اسلام و مذاهب اسلامي نيست، بلكه همه اديان معتقد به اين موضوع هستند. حتي غير اديان هم به منجي نهايي اعتقاد دارند. اصل موضوع موعود نهايي، مورد اتفاق همه بشريت است. امام حسين(ع) هم داراي همين ويژگي هستند.
وي ادامه داد: جلوهاي از اين موضوع را ميتوان در سخنان و اعتقادات پيروان ديگر اديان و مذاهب و حتي غير اديان، كساني مانند گاندي و ديگران ديد كه از امام حسين(ع) به عنوان يك الگو و سرمشق براي بشريت نام ميبرند.
توليت مسجد جمكران با اشاره به پيادهروي اربعين و حضور افرادي از ديگر مذاهب و اديان گفت: در راهپيمايي اربعين از مذاهب مختلف اسلامي از اهل سنت تا پيروان ساير اديان الهي و غير الهي حضور دارند. مشهور است كه ميگويند وقتي از يك كشيش مسيحي درباره علت حضورش در راهپيمايي اربعين سوال كردند، پاسخ داد كه ما اگر پيغمبرمان دوتاست، امام حسين(ع) هر دو ما يكي است. عشق به امام حسين(ع)، علاقه و محبت به ايشان در قلب همه انسانها و هر كسي كه سر سوزني از عواطف انساني برخوردار است، وجود دارد.
رحيميان با بيان اينكه وجه مشترك ميان امام حسين(ع) و امام زمان(عج)، وجه فرامذهبي، فراديني و فراملي است، تأكيد كرد: هر دو امام بزرگوار داراي اين ظرفيت هستند كه دلهاي همه اديان را حول محور اين مقوله تجميع كنند. نوع ديگري از وجوه مشترك نيز وجود دارد كه در ادعيه، روايات و آيات نيز به آن اشاره شده است. به عنوان نمونه، دعاي ندبه، دعايي مخصوص امام زمان(عج) است، اما در آن فرازهايي چون «أَيْنَ الطّالِبُ بِدَمِ الْمَقْتُولِ بِكَرْبَلاءَ» وجود دارد كه به امام حسين(ع) اشاره دارد. يا در زيارت عاشورا كه يك حديث قدسي است و مخصوص امام حسين(ع) است، بر مطالبه خون امام شهيد همراه با امام زمان(عج) تصريح شده است. وقتي امام زمان(عج) از كنار كعبه ظهور ميكنند، در معرفي خودشان از جدشان امام حسين(ع) صحبت ميكنند، از مظلوميتي كه بر حضرت اباعبدالله(ع) روا داشته شده و اينكه بايد انتقام ايشان گرفته شود. همين موضوع ايجاب ميكند كه اهداف، سيره و شخصيت امام حسين(ع) تا قبل از ظهور امام زمان(عج) شناخته و معرفي شود.
به گفته او؛ اگر امام حسين(ع) وارث همه انبيا هستند، اما امام زمان(عج) هدف نهايي امام حسين(ع) را در همه دنيا محقق ميكنند.
توليت مسجد مقدس جمكران با بيان اينكه مطابق روايات، زيارت اربعين از نشانههاي مؤمن برشمرده شده است، افزود: امروز به بركت انقلاب و خون شهدايي كه در احياي اسلام ريخته شده است، شاهد راهپيمايي عظيم كربلا هستيم؛ پديدهاي كه ريشه در تاريخ كربلا دارد. برگزاري راهپيمايي اربعين به اين شيوه، پديده شگفتانگيزي است كه ميتواند نشانهاي براي تمهيد ظهور امام زمان(عج) باشد. اين راهپيمايي بيش از هر حادثه ديگري، نام امام حسين(ع) را در دنيا و در نظر كساني كه جاهل و غافل بودند، احيا كرد. اين ميتواند يكي از علائم ظهور باشد. از سوي ديگر، حضور ميليوني و عظيم جهان اسلام از مليتها و مذاهب مختلف در كربلا ميتواند فرصتي براي طرح اهداف امام حسين(ع) و پيوند ايشان با امام زمان(عج) و ظهور ايشان باشد.
رحيميان با اعلام اين خبر كه موكبي از سوي مسجد مقدس جمكران با همكاري برخي از نهادهاي فرهنگي و علمي در مسير راهپيمايي ايجاد خواهد شد، اضافه كرد: ما بنا نداريم كار مشابه ديگر موكبها را انجام دهيم. ديگر موكبها عمدتاً در جهت رفاهيات و كمك به زوار عمل ميكنند، امام موكب مسجد جمكران قصد دارد از نظر محتوايي و معرفتافزايي فعاليت كند. براي اولينبار قرار است در اين موكب همايش بينالمللي طريق الحسين(ع) با حضور متفكران از كشورها و مذاهب مختلف برگزار شود.
به گفته او، اين همايش با مشاركت برخي از نهادهاي علمي و فرهنگي از جمله دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم و دانشگاه امام صادق(ع) برگزار خواهد شد.
به گزارش خبرنگار فرهنگي باشگاه خبرنگاران پويا، نشست خبري همايش بينالمللي «طريق الحسين» صبح امروز، 24 مهرماه، با حضور حجتالاسلام و المسلمين محمدحسن رحيميان توليت مسجد جمكران، محمد هادي همايون دبير علمي و سيدمجيد امامي، دبير اجرايي اين همايش در خبرگزاري تسنيم برگزار شد.
بنابراين گزارش، همايون دبير علمي همايش بين المللي طريق الحسين در اين نشست در سخناني گفت: كمتر پيش مي آيد كه اتفاقات بزرگ اجتماعي و حوادث تمدنساز علما از سطح خود اتفاق جلوتر باشند، معمولاً اتفاق رخ ميدهد، پديده در ابعاد عظيم خود شكل ميگيرد و ما دنبال پديدهها راه ميافتيم. حادثه بسيار بزرگتر از آن چيزي است كه بگوييم خاستگاه علمي و آكادميك پشت آن بوده است اما پديده اربعين در اين زمينه شاخص است. پديدهاي نيست كه با يك بررسي علمي شكل گرفته باشد. ما تلاش كرديم كه خود را به عنوان يك جريان علمي در معرض اين پديده قرار داديم و سعي ميكنيم اين حركت را بفهميم، تحليل كنيم و به راهكارهايي دست يابيم كه از اين پديده بهترين استفادهها را داشته باشيم.
وي ادامه داد: اين اتفاق مباركي است كه رويكرد علمي و آكادميك در قالب يك همايش علمي به پديده اربعين داشته باشيم و متخصصان و اهل علم را ترغيب كنيم به اينكه خود را در معرض اين پديده قرار دهند، چون اين اتفاق مهمي است كه ما همايش را در خود تاريخ و در محل برگزار ميكنيم، ميشد درباره اربعين در زمان ديگري و در جغرافيايي ديگري غير از كربلا همايش برگزار كرد، اما تجربه نشان داده است كه وقتي اهل انديشه در فضا قرار ميگيرند از نظر زماني و مكاني بركاتي كه آن محل دارد و برداشتهايي كه صورت ميگيرد دقيقتر و عميقتر است و مي فكر مي كنم اين توفيقي است براي ما از طرف وجود مقدس سيدالشهدا(ع) كه وارد اين عرضه شديم.
رئيس دانشكده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق(ع) با اشاره به برگزاري دو دوره نخست همايش در سالهاي گذشته گفت: امسال با نظم و هماهنگي جديتري همايش را برگزار خواهيم كرد و اميدوارم اين همايش بتواند دبيرخانهاي داشته باشد و ما ادامه دهيم تا مسير را تا اهداف به طور كامل محقق شود.
همايون تصريح كرد: اين اتفاق بزرگ حتما يك اتفاق تمدن ساز است و اتفاقي است كه تمهيد ظهور ميكند و زمينهساز حضور از طرف ما تلقي ميشود، پديده به اين بزرگي را نميتوان ناديده گرفت و بيتاثير در تاريخ تمدن بشر دانست به همين دليل رويكرد تمدني كاملا غلبه دارد، وقتي از رويكرد تمدني صحبت ميكنيم، تمدن نوين اسلامي بحث بسيار جدي خواهد بود. در دل موضوع مهدويت، انتظار و ظهور كه وظيفه انقلاب اسلامي ما بوده است.
وي ادامه داد: موضوع اربعين و حوادث مربوط به عاشورا و نسبتش با مهدويت و انقلاب اسلامي و جهتگيريهاي انقلاب اسلامي طبيعتاً يك عرصه علمي را براي ما باز ميكند و به همين منظور ما پنج محور را در نظر گرفتيم كه همايش امسال را حول اين 5 محور برگزار ميكنيم، قاعدتاً در آينده اين محورها بيشتر و دقيقتر خواهد شد.
همايون با اشاره به رويكرد دوم اين همايش گفت: در بحث تمدن سازي و چيستي تمدن اسلامي و نقش تربيت در اين فرايند، موضوع تحولات اجتماعي و رفتن به سمت امت واحده و زمينه سازي ظهور محور دوم ما را شكل ميدهد، از اين سطح كلان نظري كه به سطح مياني و راهبردي برسيم، پديده اربعين در فضاي جهان اسلام و بلكه در كل جهان معاصر اتفاق ميافتد، پديده اربعين اگرچه مركزيت شيعي دارد، اما كاملا فراديني و فرامذهبي شكل ميگيرد و زمينه را براي ظهور همه اصحاب و اديان ذيل اين موضوع مهم فراهم ميكند، بنابراين مطالعات مربوط به جهان اسلام و امت اسلامي محور سوم ما در همايش خواهد بود.
دبير علمي همايش طريقالحسين تصريح كرد: در محور چهارم پديده اربعين چه از رويكرد تاريخي و چه از رويكرد جغرافيايي و مناسك به نظر ميرسد كاملا قابل مطالعه است، از نظر تاريخي در اين واقعه از زمان عاشورا به اين طرف تحولاتي شكل گرفته است كه نوعي ادبيات تاريخي را براي ما درست كرده است، جغرافياي منطقه و جغرافيايي كه اين اتفاق در آن شكل ميگيرد، قابل بررسي است. مراسم و مناسكي در حال وقوع است، مانند پيادهروي، نمازجماعت، پذيرايي و ... كه اهل علم و انديشه نيز ميتوانند پيشنهادات و راهبردهايي در اين زمينه داشته باشند.
وي افزود: در محور پنجم حوزه آيندهنگري پديده اربعين بررسي ميشود، اينكه اربعين به كدام سمت ميرود؟ چه ظرفيتهايي دارد و از اين ظرفيتها چگونه ميتوان استفاده كرد، در كنار اين ظرفيتها و برنامهريزي براي رفتن و حركت به سمت جلو و تمدن نوين اسلامي، آسيبهايي هم مي تواند وجود داشته باشد كه وظيفه ما شناسايي آنهاست، ما سعي ميكنيم به سمت برنامهريزي و سياستگذاري در اين حوزه برويم و پيشنهاداتي بدهيم.
منبع: تسنيم