دیپلماسی وحدت اسلامی؛ مهمترین ضرورت میان مذهبی در پساداعش

به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج از روابط عمومي دانشگاه مذاهب اسلامي، پيروزي غرور انگيز جبهۀ مقاومت اسلامي در برابر جريان تكفير و گروه هاي افراطي همچون "داعش" و شكست و اضمحلال حاميان تروريسم در منطقه امر مباركي است كه از زواياي مختلف قابل تحليل و بررسي است به اين مناسبت حجت الاسلام والمسلمين دكتر محمد حسين مختاري؛ رئيس دانشگاه مذاهب اسلامي و استاد سطوح عالي حوزه و دانشگاه در يادداشتي ضمن تبريك اين پيروزي بزرگ به بررسي ابعاد اين موفقيت ارزشمند و هچنين رسالت نهاد و مركز علمي و تقريبي همچون دانشگاه مذاهب اسلامي در دوران پسا داعش پرداخته است. مشروح اين يادداشت را در ادامه مي خوانيد:
جنگ مذهبي سي ساله در جهان اسلام؛ اشتباه استراتژيك غرب
اهميت حقيقي پيروزي دولت و ملت سوريه و عراق و در مجموع جبهه مقاومت بر داعش و ديگر گروه هاي تروريستي تكفيري وقتي نمايان مي شود كه بدانيم ريچارد هاس رئيس شوراي روابط خارجي آمريكا به مانند ديگر سياستمداران كاخ سفيد، تكرار جنگ هاي مذهبي در اروپاي قرن ۱۷ ميان پروتستان‌هاوكاتوليك ها را اين بار در خاورميانه و در قالب جنگ سي ساله! ميان اهل سنت و شيعه، نويد داده بود؛ توهمي عجيب كه نشان از عدم شناخت افق هاي مشترك فراوان ميان مذاهب اسلامي است ، البته نيز ديري نپاييد كه اين توهم در كوتاه ترين زمان در هم شكست و رنگ باخت ؛ زيرا در عمل جريان مقاومت اعم از شيعه و سني و ديگر آحاد جامعه عراق و سوريه نه در قالب جنگ هاي مذهبي بلكه تحت عنوان مبارزه با تروريسم با اتحاد و انسجام كامل در مقابله با جريانات تكفيري كه از سوي غرب و متحدانش به شدت حمايت مي شد موفق عمل كرده و اين جرثومۀ فساد را پس از 6سال به ورطۀ اضمحلال و فروپاشي كشاند.
ضرورت مقابله علمي با جريان هاي افراطي و تكفيري
حقيقت آن است كه دستاورد جبهۀ مقاومت به رهبري ايران در نبرد با داعش كه از عقبۀ شديد حمايتي جريان غربي عربي عبري برخوردار بود، پيروزي ارزشمند در يك جنگ تمام عيار جهاني به شمار مي آيد؛ حال بايد در چگونگي تداوم اقتدار جريان مقاومت در فضاي پسا داعش انديشيد و به اين مسألۀ راهبردي رهنمون شد كه پس از پيروزي نظامي بايد در مقابله فكري و علمي با جريان هاي افراطي و تكفيري موفق عمل كرد؛ زيرا تداوم پيروزي ها و استمرار اقتدار روز افزون جبهۀمقاومت مقوله اي نرم افزاري است و در كنار نوسازي سخت افزاري عراق و سوريه و ديگر كشورهاي اسلامي هم چون يمن، بايد بر نوسازي علمي و نظري بر مبناي اصل راهبردي وحدت امت اسلامي تأكيد كرد.
نقش راهبردي دانشگاه مذاهب اسلامي در پساداعش
آري مواجهۀ جهاني نظام هاي عدالت طلبانه با قدرت هاي استكباري به اوج خود رسيده است و نظام اسلامي به عنوان يك قدرت مهم در منطقه نقش كليدي در معادلات جهاني در فضاي پسا داعش ايفا مي كند؛ با اين تفاسير دانشگاه مذاهب اسلامي در تسهيل ورود نرم افزاري ايران به جوامع اسلامي و ديگر جوامع بشري بر مدار تقريب مذاهب اسلامي و وحدت جهاني، از نقش كليدي برخوردار است. بديهي است ضرورت شكل گيري آينده بر اساس صبر، بصيرت و رويكردهاي معرفتي اجتناب ناپذير است در غير اين صورت آينده تاريك با ابزار فتنه اندوزي و بحران زايي قدرت هاي استكباري خود را بر ما تحميل خواهد كرد؛ از اين رو جايگاه بي بديل دانشگاه مذاهب اسلامي در فهم تئوريك جهان و ايجاد حلقه هاي عظيم فكري و معرفتي و ارائۀ روش شناسي وحدت در جهان بر مبناي آينده نگري غير قابل انكار است.
نظرية بازي‌هاي زباني ويتگنشتاين؛واقعيت اعلام آمادگي آمريكا براي مذاكره
در تبيين اين مسأله بايد گفت خوش بيني بدون عقلانيت در مواجهه با جهان و بي اعتنايي به مقاومت در گام نخست در برابر چالش هاي منطقه اي و نيز غفلت از رويكردهاي فكري در ارتباطات ميان فرهنگي بر محور عزت، حكمت و مصلحت، مجدداً قدرت هاي شيطاني را در فتنه انگيزي در منطقه جري خواهد كرد؛به ويژه آنكه بايد دانست واقعيت تأكيد بي حدو حصر قدرت هاي غربي بر اصل مذاكره با كشورهاي اسلامي به ويژه پس از شكست در سوريه و عراق، در بستر تئوري بازي هاي زباني شكل گرفته است كه بيش از آنكه به واقعيت بپيوندد در قالب شعار و ادعاي رسانه اي باقي خواهد ماند و صرفاً شعار آن طرح مي شود و در واقع و عمل هيچ اراده اي براي رفع چالش ها و رفع مشكلات و موانع امت اسلامي مشاهده نمي شود.
در تبيين مفهوم بازي هاي زباني مي توان گفت«متن پهنه بازي¬‌هاي زباني بي¬شمار است. معنا در اين بازي¬‌ها نقش سازنده اي ندارد، قاعده‌¬اي است كه هر بازي ارائه مي¬‌كند. يك بازي متن آن است كه مؤلف خواسته و پيش كشيده، بازي ديگر آن است كه مخاطبي مطرح مي¬كند، بازي سوم را مخاطب سوم پيش مي كشد كه نيتي فرضي را به مؤلف نسبت مي¬دهد،از اين رو نه بازي مؤلف به معنا مي رسد… و نه بازي متن به معنا مي رسد. نه بازي مخاطب، و نه هيچ بازي ديگري . از اين رو نبايد آن معنا را جدي گرفت، و نبايد به آن بسنده كرد. نبايد آن را به راستي معنا پنداشت…زيرا زبانمان شفاف نيست،..ما فقط مي‌خواهيم و مي‌¬توانيم با مفاهيم و زبان بازي كنيم و معناها را بسازيم. اما نبايد آن ها را آن قدر جدي بگيريم »
حال با اين تفاسير نبايد به وعده و وعيدهاي قدرت هاي غربي در فضاي پسا داعش كه خود حاميان اصلي تروريسم به شمار مي آيند دل خوش بود؛ زيرا اختلاف افكني در ميان جوامع اسلامي راهبرد ثابت اين قدرت هاي شيطاني است، لذا بايد با عنصر علوم انساني اسلامي به سراغ جهان اسلام رفت كه در اين زمينه جايگاه دانشگاه مذاهب اسلامي در تقويت ديپلماسي وحدت براي برون رفت از فتنه انگيزي دشمنان وحدت امت اسلامي راهبردي است.
ديپلماسي وحدت اسلامي؛ مهمترين ضرورت ميان مذهبي در پساداعش
بي ترديد نقش بي بديل دانشگاه مذاهب اسلامي به عنوان بزرگترين منبع دانش ساز ميان فرهنگي و ميان مذهبي در ايجاد ديپلماسي علمي ، فرهنگي و سياسي بر مبناي دانش شناسي مذاهب اسلامي در فضاي پسا داعش به شدت خود نمايي مي كند. از سوي ديگر نبايد فراموش كرد ضرورت بهره گيري از آموزه هاي وحدت بخش فقه مذاهب اسلامي براي جلوگيري از نفوذ آموزه هاي سلفي و تكفيري ( اسلام جنگ طلب) در امت اسلامي به شدت احساس مي شود. از اين رو رسالت دانشگاه مذاهب اسلامي در عصر پسا داعش ، بسط و گسترش عقلانيت سياسي و تبيين مردمسالاري ديني و مردم محوري است كه در نهايت به عقلانيت عرفي در چارچوب محبت و همگرايي امت اسلامي و نفي سكولاريسم و لائيسم منتهي خواهد شد.
هم چنين تبيين چارچوب فقهي امر به معروف و نهي از منكر با رويكرد مقارن در جوامع اسلامي بي تفاوتي نسبت به ارزش هاي انساني را بر نمي تابد و اينگونه اصل ارتباطات دانشي ميان مذاهب اسلامي، از هنجار شكني و راديكاليسم اجتماعي (جريانات تكفيري ) در امت اسلامي جلوگيري مي كند.
بدين ترتيب رسالت حقيقي دانشگاه مذاهب اسلامي با رويكرد هاي مختلف ارتباطات دانشي و فقه ميان مذهبي تحقق يافته و افراط(هنجار شكني وهابيت) و تفريط(ظلم پذيري) را ريشه كن خواهد كرد و شكوه وحدت امت اسلامي را دربرهۀ زماني پساداعش محقق خواهد ساخت.