اشاره قرآن به نقش عیسی(ع) در مهدویت و امر ظهور
بر اساس شواهد قرآنی و حدیثی، یکی از حکمتهای اصلی «رفعت» و بالا بردن عیسی(ع) به آسمانها توسط خداوند و زنده ماندن ایشان، آمادهسازی برای مأموریتی بزرگ در آخرالزمان است. بر این اساس عیسی(ع) پیامبری است که اهل کتاب را با امام زمان(عج) بیعت میدهد.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج به نقل از ايكنا حضرت عيسي(ع) به اعتقاد مسلمانان از جمله پيامبراني است كه نقش اساسي در زمينهسازي امر ظهور امام زمان(عج) در دوران بازگشتشان به دنيا ايفا ميكند. اين موضوع را ميتوان در منابع روايي و تفسيري شيعيان و اهل سنت مشاهده كرد.
موضوعاتي مانند مبارزه با دجال، انعقاد قرارداد صلح با مسيحيان براي بيعت با امام زمان(عج)، معجزات عيسي(ع) در آخرالزمان براي محاجه با دشمنان، خواندن نماز پشت سر امام زمان(عج)، مبارزات پي در پي با دشمنان اسلام و شكست آنها و ... از جمله مواردي است كه در احاديث به آنها اشاره شده است.
خداوند نيز در آيات متعددي از قرآن به عنوان كتابي كه بيان هر چيز در آن است «تِبْياناً لِكُلِّ شَيْءٍ»، به موضوع نقش عيسي(ع) در امر ظهور اشارات متعددي به صورت مستقيم و غير مستقيم كرده است. به عنوان نمونه پس از بيان آياتي در سوره نساء درباره اينكه عيسي(ع) به صليب كشيده نشده و به قتل نرسيده است، در آيه۱۵۸ ميفرمايد: «بَلْ رَفَعَهُ اللَّهُ إِلَيْهِ وَ كانَ اللَّهُ عَزيزاً حَكيماً؛ بلكه خدا او را به سوى خود بالا بُرد، و خدا توانا و حكيم است.» و در آيه۱۵۹ نساء ميفرمايد: «وَ إِنْ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ إِلاَّ لَيُؤْمِنَنَّ بِهِ قَبْلَ مَوْتِهِ وَ يَوْمَ الْقِيامَةِ يَكُونُ عَلَيْهِمْ شَهيداً؛ و از اهلِ كتاب، كسى نيست مگر آنكه پيش از مرگ خود حتماً به او ايمان ميآورد و روز قيامت [عيسى نيز] بر آنان شاهد خواهد بود.»
بيان برخي نكات از ظاهر آيه۱۵۹ نساء:
۱ـ از ظاهر آيه۱۵۹ نساء به راحتي ميتوان فهميد خداوند پس از اينكه بحث رفعت عيسي(ع) را مطرح ميفرمايد، از زماني خبر ميدهد كه عيسي(ع) بنا بر قاعده قرآني «كُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْت؛ هر نفسي طعم موت را ميچشد»، به موت ميرسد.
۲ـ ماجراي موت عيسي(ع) بر اساس آيات قرآن و شواهد روايي و تاريخي تاكنون رخ نداده است؛ بنابراين اين امر جز در دوران بعدي كه به اعتقاد شيعيان در مقطعي از آخرالزمان و در مقطع بازگشت عيسي(ع) به دنياست، حاصل نميشود و اهل كتاب (مسيحي يا يهودي) قبل از موت حضرت به ايشان ايمان ميآورند.
۳ـ ايمان اهل كتاب در آخرالزمان به عيسي(ع) به قدري نزد خداوند متعال اهميت دارد كه با آوردن «لام» تأكيد بر سر فعل مضارع «يُؤْمِنَنَّ»، خبر ميدهد كه اهل كتاب حتماً و قطعاً قبل از موت عيسي(ع) در آينده به وي ايمان ميآورند.
۴ـ يكي از حكمتهاي اصلي «رفعت» عيسي(ع) و زنده ماندن ايشان، آمادهسازي براي مأموريتي بزرگ در آينده است؛ زيرا «رفعت» در آيات قرآن به معناي بالا بردن همراه با تربيت و ارتقاي معنوي فرد است. مثل آيات «رَفِيعُ الدَّرَجاتِ ذُو الْعَرْشِ؛ او بالابرنده درجات صاحب عرش است»، «وَ رَفَعْنا لَكَ ذِكْرَكَ؛ ذكر تو را رفيع قرار داديم»،
۵ـ از آنجا كه عيسي(ع) به دين پيامبر(ص) يعني اسلام است، قطعاً پس از ايمان آوردن مسيحيان به ايشان، آنها را به دين اسلام مشرف ميكند تا آمادگي پذيرش منجي موعود را داشته باشند.اين رفتاري است كه به تصريح آيات قرآن، عيسي(ع) در دوران كوتاه زندگاني خود پيش گرفتند، آنجا كه خداوند فرمود: «وَ إِذْ قالَ عيسَى ابْنُ مَرْيَمَ يا بَني إِسْرائيلَ إِنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ مُصَدِّقاً لِما بَيْنَ يَدَيَّ مِنَ التَّوْراةِ وَ مُبَشِّراً بِرَسُولٍ يَأْتي مِنْ بَعْدِي اسْمُهُ أَحْمَد؛ و هنگامى را كه عيسى پسر مريم گفت: «اى فرزندان اسرائيل، من فرستاده خدا به سوى شما هستم. تورات را كه پيش از من بوده تصديق مىكنم و به بشارتگر فرستادهاى هستم كه پس از من مىآيد و نام او «احمد» است.»
از آنجا كه عيسي(ع) به دين پيامبر(ص) يعني اسلام است، قطعاً پس از ايمان آوردن مسيحيان به ايشان، آنها را به دين اسلام مشرف ميكند تا آمادگي پذيرش منجي موعود را داشته باشند.
برخي استنادات روايي:
الف) علي بن ابراهيم قمي در «تفسير قمي» نقل ميكند شهر بن حوشب مىنويسد: حجاجّ گفت: آيهاى در قرآن هست كه من معنايش را نمىفهمم، گفتم: كدام آيه؟ گفت: «وَ إِنْ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ إِلاَّ لَيُؤْمِنَنَّ بِهِ قَبْلَ مَوْتِهِ؛ هيچ يك از اهل كتاب نيست جز آنكه قبل از مرگش به او ايمان مىآورد» به خدا سوگند من چندين يهودى و نصرانى را گردن زدم، ولى نديدم كه در وقت مردن اقرار به ايمان نمايد و لبانش حركت كند، گفتم: اى امير خداوند امر تو را اصلاح كند، تأويل آيه چنين نيست، بلكه عيسى (ع) در ايّام رجعت آل محمّد (ص) به اين دنيا باز مىگردد و هيچ يك از اهل ملل يهودى و غير ايشان باقى نمىماند، جز اينكه قبل از مرگ عيسى به او ايمان مىآورند و عيسى(ع) در پشت سر مهدى(عج) نماز مىخواند، حجاج گفت: واى بر تو، چه كسى اين مطلب را به تو تعليم داده؟ گفتم: اين حديث را محمّد بن على بن الحسين بن على بن ابى طالب(ع) براى من بيان كرد. او گفت: بخدا قسم آن را از چشمه خالص و گوارايى دريافت كردهاى!
ب) پيامبر(ص) در حديثي به حضرت زهرا(س) فرمود: «الْمَهْدِيُّ الَّذِي يُصَلِّي عِيسَى خَلْفَهُ مِنْك؛ مهدي، كسي كه عيسي پشت سر او نماز ميخواند، از توست» (تفسير فرات الكوفي ، ص ۴۶۳)
ج) امام صادق(ع) فرمود: «وَ مِنْ ذُرِّيَّتِيَ الْمَهْدِيُّ إِذَا خَرَجَ نَزَلَ عِيسَى بْنُ مَرْيَمَ لِنُصْرَتِهِ فَقَدَّمَهُ وَ صَلَّى خَلْفَهُ؛ از فرزندانم مهدي است هنگامي كه خروج كند، عيسي(ع) براي ياري او نازل ميشود و او را بر خود مقدم ميكند و پشت سرش نماز ميخواند» (الأمالي( للصدوق)، ص۲۱۸)