هشت مولفهراهپیمایی اربعین محمدنهاوندیان
اربعین، جلوه گاه وحدت، با مغناطیس حسینی است. وحدتی که تنوعنژاد و زبان و تفاوت سلیقه سیاسی را هضم میکند و نه فقط آشنایان، که ناآشناها را هم گرد هم میآورد و پیوند میدهد.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج به نقل از پايگاه اطلاع رساني دولت، دكتر محمد نهاونديان، معاون اقتصادي رئيس جمهوري در ياداشتي درباره حماسه پرشكوه اربعين نوشت:
رنگين كمان دل انگيزي كه پرتو خورشيد حسيني، اربعين هرسال، درخشانتر از سال پيش، در مسير كربلا ميآفريند، پديده بينظير جامعه بشري در زمان ماست. هيچ جاي ديگر جهان نداريم كه بيش از بيست ميليون نفر از كشورهاي مختلف، هرسال در زمان واحد، با احساسي مشترك، اينچنين پرشور و در هم تنيده، همگام مسيري واحد شوند و هريك به زبان خود، سرودي در اين حماسه عظيم انساني بسرايند و در يك نمايش چند ميليوني، در جغرافياي اين دشت كوچك، تاريخ ۱۴ قرن پيش را بازخواني كنند.
۱- اربعين، جلوه گاه وحدت، با مغناطيس حسيني است. وحدتي كه تنوعنژاد و زبان و تفاوت سليقه سياسي را هضم ميكند و نه فقط آشنايان، كه ناآشناها را هم گرد هم ميآورد و پيوند ميدهد. در اين مدار همبستگي، كانون وحدت، حسين بن علي است و شعار وحدت بخش، حماسه مظلوميت و حقجويي و ستم ستيزي اوست. خوشبختانه در راهپيمايي امسال، با درايت مراجع بزرگوار و هوشياري نهادهاي ذيربط، اين وحدت، تجلي بيشتري داشت و كمتر نشاني از تنازع عكسها و تعرضات ناپسند ديده ميشد. و چه زيبا ميشد اگر ما در داخل كشور هم، از سرمايه اين آهن رباي عظيم احساس و اخلاق ديني بيشتر بهره ميگرفتيم و برادههاي كوچكمان را در پيوند با آرمانها و ارزشهاي مشترك، به فولادي پر صلابت و سازنده تبديل ميكرديم.
۲- راهپيمايي اربعين، جلوهگاه روح نيك انديشي، نيكخواهي و نيكوكاري پيروان اهل بيت است. صحنههاي شورانگيز ازخودگذشتگي مالي و جاني ميزبانان در خدمت به ميهماناني كه حتي نام آنها را نميدانند، هريك نشانه اوج هايي است كه روح بشري ميتواند به آن نائل شود. دهها ميليون انسان از چهارگوشه جهان در حركتي صلح آميز، در قطعه كوچكي از زمين، درهم ميجوشند و در اين جوشش انساني، آنچه اتفاق ميافتد، احسان است و مهرباني و اشك شوق و لبخند سپاس. عظمت اين پديده بينظير بشري را جامعه شناسان و روانشناسان بايد به توصيف و تحليل بنشينند و درسها بياموزند. در اين صدها ميليون تماس انساني، من جاي خود را به ما ميدهد. همه سفره براي ديگري ميگشايند و براي خدمت به ديگري، كمر خم ميكنند و بار ديگري را به دوش ميكشند. حادثهها همه شكفتن است نه شكستن. آرامش دادن است نه آزردن و ديگرخواهي است نه خودخواهي. مسلمان شيعه نشان ميدهد كه از امامانش، كرامت و احسان و گذشت را آموخته است و سالگرد مظلومانهترين شهادت و اسارت تاريخ را در كريمانهترين تجمع بشري گرامي ميدارد.
۳- راهپيمايي اربعين، جلوهگاه حماسه است؛ حماسه عاشورا و تداوم حماسه در زمان ما. در سالهاي اخير، زنده داشتن ياد حماسه حسيني با حمايت از ايستادگي در برابر ظلم تروريسم تكفيري و تفرقه افكني دشمن صهيونيستي بوده است. نام و عكس شهيدان مقاومت عراق عليه تخريب وطن و تحريف دين، نشاني از زنده بودن مكتب ذلت ستيزي حسيني است. تركيب زيباي حالت صلحآميز راهپيمايي آرام با روح حماسي حركت، جلوه تمام نمايي از روح و تاريخ و فرهنگ اسلام شيعي است كه با پرچم عقل و عدل و اعتدال، هميشه از زبان عالمان و حكيمانش، آرام و مستدل و منطقي سخن گفته است و با همه احساس خود، در زنده داشت مظلوميت شهيدان كربلا گريسته و فرياد برآورده است و هرجا فرصت يافته است نيز، به اصلاح و عدل برخاسته است.
۴- اربعين، گرچه حسيني است و از آن همه عاشقان حسيني است، ولي سفره گسترده خدمت به زائران كربلا، بهطور خاص، ميدان نمايش فتوت و ايثار ساكنان كربلا و نجف و حله و بصره و سراسر اين سرزمين گلگون است. اگرچه خادمان ايران و لبنان و جمهوري آذربايجان و پاكستان و ديگر كشورها هم به صف اين خدمت بيمنت پيوستهاند و موكبهاي ضيافت گستردهاند، ولي افتخار ميزباني از آن مردم كريم عراق است و همچنان بايد بماند. ميهماناني كه به كمك ميزبان برمي خيزند، قدر و حرمت ميزبان را ميشناسند و خلوص خدمت بينام و نشان را به خودنمايي نميآلايند.
نوشته زيباي «نشكر العراق» كه بر كوله پشتي برخي از راهپيمايان ايراني نقش بسته بود، گواه صادقي بود بر اين حقيقت كه همه مواكب وامكانات ما، فقط درصد كمي از خوان بيمنتي است كه ميهمان نوازان عراقيمان گستردهاند. سپاس اين كرامت بر نعمت ميافزايد و محبت را دوچندان ميكند.
۵- شكوه اين حضور و حيات، به مردمي بودن آن است. پس بايد همچنان مردمي بماند. موكبهاي كوچك و سينيهاي خانگي غذا و دستهاي كوچك كودكان و انگشتان كاركرده پيرمرداني كه در راه، به اصرار و گاه التماس، تو را به سفره دل خويش ميخوانند، اقيانوس پرموج شرف و همت روحهاي بلند انسانها است. اين سرمايه عظيم را نبايد به گمان تقويت با بودجههاي دولتي، تضعيف كرد. صداي دلنشين زمزمههاي عشق و عاطفه و ارادت را نبايد به بانگ و همهمه بوقهاي بزرگ و مكرر خاموش كرد. اگرچه دولتهاي عراق و ايران، وظيفه تأمين زيرساختها و تسهيل خدمات حمل و نقل و ارتباطات و اسكان و بهداشت را به عهده گرفتهاند و تلاش فراوان كردهاند و كم هم نبايد بگذارند، اما بايد به حوزههايي بپردازند كه از عهده مردم برنمي آيد و به هيچ روي نخواهند كه جانشين مردم شوند؛ چرا كه اين مشعلگاه عظيم كه به شعله شمع جان ميليونها انسان روشن شده است، جانشين ندارد. تسريع در وصل راهآهن شلمچه- بصره و همكاري براي تأمين ارتباطات سريع و مطمئن، از اين دست اقدامات زيرساختي است كه گامي در پيوند استراتژيك دو كشور هم خواهد بود.
۶- اربعين، اگرچه پير و جوان و زن و مرد و عالم و عامي و شهري و روستايي نميشناسد و بوستان هزارگل انساني است، اما به سبب ويژگي شورآفريني و احساس، عرصه شور و جوشش جوانان شده است. اين ميدان گسترده با ويژگي بينالمللي خود، ظرفيت آن را دارد كه انرژي بيپايان جوانان را در توليد فرهنگي و گستراندن پيام وحدت و احسان و حماسه به خلاقيت برساند. جذب و همگرايي و همكاري و پيوند اين همه نيرو، با پذيرش تنوع و پرهيز از تحميل تك صدايي، برنامهريزي و نظم و مديريت ميطلبد.
۷- اين رخداد عظيم جهاني كه به سبب ويژگي چند مليتي خود و ظرفيت اثرگذاري در فضاي روحي و سياسي منطقه، شايستگي پوشش گسترده خبري و تحليل سياسي و فرهنگي دارد، به نحو حيرت انگيزي با توطئه سكوت روبهرو شده است. گويي نشان دادن عظمت اين وحدت و تصوير واقعي روح صلح و حماسه اين مردم، به نفع هيچيك از امپراطوريهاي رسانهاي نيست. جاي آن است كه هنرمندان و نويسندگان و آفرينشگران فضاي مجازي با خلاقيتهاي فرهنگي و هنري خود، پيام رسان اربعين شوند و با اين ظلم رسانهاي بستيزند.
۸- راهپيمايي اربعين، آينه مشتركات بيشمار دو ملت ايران و عراق هم هست. دو ملتي كه ستم صدّامي و سياست تفرقه افكني نظام سلطه، هشت سال جنگ را بر آنان تحميل كرد و تجاوز ظالمانه به ايران را رقم زد؛ ولي در پس سقوط ديكتاتور و آزادي مردم، مشتركات ديني و فرهنگي و سياسي و اقتصادي دو ملت چنان گسترده و ريشه دار بود كه دين و تاريخ و فرهنگ بر جنگ غالب آمد و صلح و همكاري و توسعه مشترك، خاطرات تلخ سالهاي تجاوز را زدود. جانفشانيهاي جوانان و سرداران ايراني در مبارزات اخير با تروريسم تكفيري، در كنار مرجعيت و مردم عراق براي دفاع از حرم و امنيت منطقه، با حمايت همه جانبه دولت، قدرداني روزافزون مردم عراق را به همراه داشته است. صحنههاي انساني و پرشور برخورد خانوادههاي عراقي با ايرانيان در مراسم اربعين، گواه روشن اين حقيقت است كه «اين ملتهايند كه ميمانند.» امروز ديگر هيچ توطئهاي نميتواند اين دو ملت را در مقابل هم قرار دهد. مشتركات گسترده دو ملت، ظرفيت آن را دارند كه پيوندها، در عرصههاي مختلف، عمق و شدت بيشتري بيابند. همكاريهاي اقتصادي دو كشور ميتواند و بايد از عرصه تجارت فراتر رود و سازمان تازه اي در شكل سرمايهگذاري مشترك، هدف توسعه مشترك در منطقه را دنبال كند. هنوز همكاريهاي بانكي، با وجود توافق، بهسبب كارشكني امريكا در بانك مركزي عراق، پيش نرفته است. ظرفيت موجود، برداشتن گامهاي بلندتري و شايد سامان تازهاي را ميطلبد. ولي اگرچه روابط اقتصادي براي پايدارتر كردن پيوندها لازم است، ولي باز، همه چيز از فرهنگ آغاز ميشود و با فرهنگ به اوج ميرسد. قدر فرهنگ اربعين را بدانيم.